بیوگرافی سید علی خامنهای – Seyyed Ali Khamenei
سید علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران، بیش از سه دهه در رأس قدرت قرار دارد. در این بیوگرافی، نگاهی داریم به زندگی، مواضع سیاسی و نقش او در عرصه داخلی و بینالمللی. در این نوشته با وب سایت مجله خبری لیگ برتر ایران همراه ما بمانید.
نام | آیتالله سید علی حسینی خامنهای |
---|---|
تولد | ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
محل تولد | مشهد، ایران |
ملیت | ایرانی |
سمت فعلی | رهبر جمهوری اسلامی ایران |
تعداد فرزندان | ۶ |
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی خامنهای، بهعنوان دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۸ تاکنون، نقشی اساسی در جهتگیریهای سیاسی، مذهبی و فرهنگی کشور ایفا کرده است.
او پیش از رهبری، مسئولیتهای کلیدی از جمله ریاستجمهوری را بر عهده داشته و سابقه فعالیتهای انقلابی، فرهنگی و پژوهشی دارد.
تحلیل عملکرد وی نشان میدهد که تأثیرگذاریاش تنها محدود به فضای داخلی نبوده و در تحولات منطقهای نیز جایگاهی برجسته دارد.
کودکی سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای دوران کودکی خود را در خانوادهای روحانی و سنتی در مشهد، در شرایط مالی محدود سپری کرد.
وی تا حدود پنج سالگی در منزل کوچکی واقع در محلهای کمبرخوردار زندگی میکرد که شامل یک اتاق و یک زیرزمین بود.
در پی تلاشهای حامیان خانواده، زمینی خریداری و منزل به سه اتاق توسعه یافت.
از سن چهار سالگی، وی به همراه برادرش سید محمد در مکتبخانه مشهد به تحصیل قرآن پرداخت و دوره ابتدایی را در مدرسه دارالتعلیم دیانتی گذراند.
در این دوران، آموزش قرائت و تجوید قرآن توسط قاریان محلی صورت گرفت.
نوجوانی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای در مراحل مختلف تحصیل، درس «معالم الاصول» را نزد سید حسینی سیستانی گذراند و شرح لمعه و دروس فقهی دیگر را از پدر و هاشم قزوینی فراگرفت.
در سال ۱۳۳۴ به درس خارج فقه سید میلانی پیوست.
سال ۱۳۳۶ به نجف رفت و در کلاسهای علمای برجستهای همچون سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت کرد اما به دلیل مخالفت پدر به مشهد بازگشت.
در همان سال، اجازه روایت از سید میلانی را کسب کرد.
سال ۱۳۳۷ به قم مهاجرت کرد و در مدرسه حجتیه اقامت یافت و در درسهایی نزد استادانی مانند سید حسین بروجردی و امام خمینی شرکت کرد.
وی پنج سال در قم به مطالعه و تدریس پرداخت.
پس از نابینا شدن پدر در سال ۱۳۴۳ به مشهد بازگشت و تا سال ۱۳۴۹ در جلسات درس سید هادی میلانی شرکت داشت.
عکس های سید علی خامنهای
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنهای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنهای در ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ توی مشهد به دنیا اومد.
پدرش، سید جواد خامنهای، از روحانیهای معروف و اصالتاً آذری بود که به مشهد مهاجرت کرده بود.
مادرش هم زنی دیندار و مورد احترام بین مذهبیها محسوب میشد. خانوادهشون ساده زندگی میکردن و از لحاظ مالی، تو رده متوسط جامعه قرار داشتن.
ملیت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای تابعیت جمهوری اسلامی ایران را دارد.
وی در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ در مشهد، ایران متولد شده و عمده دوران زندگی و تحصیل دروس حوزوی خود را در داخل کشور گذرانده است.
اصالت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای از جانب پدر دارای ریشه آذری و از سوی مادر دارای اصالت یزدی و فارسی است.
خانواده وی از سادات حسینی بوده و نسب آنها به امام سجاد (ع) میرسد. این خاندان طی نسلهای متعدد، وابسته به طبقه علمای دینی شناخته شدهاند.
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیتالله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (مطابق با ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ میلادی) متولد شده است.
سن ایشان در سال جاری (۱۴۰۴ هجری شمسی / ۲۰۲۵ میلادی) ۸۶ سال است.
سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای بهعنوان یکی از چهرههای کلیدی تاریخ معاصر ایران، در زمینههای مختلف از جمله انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، ساختار سیاسی جمهوری اسلامی و هدایت فکری جامعه نقش تعیینکنندهای داشته است.
بررسی ابعاد زندگی، اندیشهها و سیاستهای ایشان برای تحلیل تحولات داخلی ایران ضروری است.
زندگینامه سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای سابقه فعالیتهای سیاسی خود را از خانوادهای مذهبی و سیاسی دریافت کرده است.
در جوانی، سه رویداد مهم شامل اصلاحات شاه، ملی شدن نفت به رهبری مصدق، و آشنایی با نهضت نواب صفوی موجب گرایش وی به فعالیتهای سیاسی شد.
زندگی سید علی خامنه ای
اولین مواجهه سیاسی سید علی خامنهای به دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ بازمیگردد که او را به تفکر درباره انقلاب و مبارزه ترغیب کرد.
وی خود را شاگرد روحالله خمینی میداند و در سال ۱۳۳۶ با ایشان دیدار کرد.
در سال ۱۳۴۱، همراه برادرش مأمور انتقال پیامهای خمینی به مردم مشهد بود و نقشی مهم در جریان انقلاب داشت.
خمینی از خامنهای خواست تا واقعه مدرسه فیضیه و رفتار رژیم با مخالفان را روایت کند و وی به عنوان رابط میان روحانیون و مردم فعالیت نمود.
سید علی خامنه ای زندگی نامه
پدر سید علی خامنهای، سید جواد، و پدربزرگش، سید حسین، از روحانیان آذری مقیم نجف بودند.
جد آنان از تفرش به آذربایجان مهاجرت کرده بود.
سید حسین به عنوان فقیه و مدرس برجسته در نجف فعالیت داشت و امامت مسجد جامع تبریز را بر عهده داشت.
سید جواد، زاده نجف، پس از تحصیل در نجف به مشهد آمد و در مساجد بازار و گوهرشاد به عنوان امام جماعت فعالیت کرد.
عکس پروفایل سید علی خامنهای
فیسبوک سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
فعالیتهای سیاسی خامنه ای
در دهه ۱۳۳۰، سید علی خامنهای وارد عرصه مبارزات سیاسی علیه رژیم پهلوی شد. او با حمایت بیپرده از امام خمینی، به یکی از چهرههای شاخص جریان انقلابی بدل گشت.
سازمان امنیت شاه (ساواک) بارها او را بازداشت و تبعید کرد. سخنرانیهای او در محافل مذهبی، بهویژه در مشهد، تهران و تبریز، ابعاد گستردهای از فساد و سرکوب را برای مردم افشا میکرد.
خامنه ای قبل از انقلاب
در دهه ۱۳۴۰، سید علی خامنهای فعالیتهای سیاسی خود را آغاز کرد و بهدلیل مواضع آشکارش علیه حکومت پهلوی، چندین مرتبه بازداشت شد.
اولین بازداشت او در خرداد ۱۳۴۲ و در شهر بیرجند روی داد؛ جایی که درباره حمله به مدرسه فیضیه و نفوذ اسرائیل در ایران سخنرانی کرده بود.
پس از اعتراضات ۱۵ خرداد، او به مشهد منتقل و برای مدت ده روز در بازداشت نگه داشته شد.
بازداشت سید علی خامنهای
در دیماه ۱۳۴۲، خامنهای که برای سخنرانی به زاهدان رفته بود، دوباره توسط ساواک بازداشت و به تهران منتقل شد.
پس از آن، در سال ۱۳۴۵، گروه مبارز مخفی که با همراهی چند تن از فعالان مذهبی تشکیل داده بود، شناسایی و سرکوب شد.
در این سالها، او در کنار مبارزات سیاسی، به فعالیتهای فرهنگی مانند ترجمه کتاب، امامت مسجد، و برگزاری کلاسهای تفسیر مشغول بود.
در فاصله سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳، چندین بار به زندان افتاد و در مراکزی چون کمیته مشترک ضدخرابکاری نگهداری شد.
در این مدت، منزل او بازرسی شد و مدارک و آثارش توقیف گردید.
با وجود این فشارها، پس از آزادی همچنان بر فعالیت فکری و ایدئولوژیک تمرکز داشت و گرایش به مبارزه مسلحانه را مورد انتقاد قرار میداد.
بازداشت آیت الله خامنهای
در اواخر سال ۱۳۵۶، مأموران ساواک سید علی خامنهای را دستگیر و به ایرانشهر تبعید کردند.
او به مدت سه سال در این شهر محروم نگه داشته شد و حتی اجازه خروج برای زیارت عتبات را نداشت.
پس از آزادی در سال ۱۳۵۷، به مشهد بازگشت و مبارزه را از مساجد، بهویژه مسجد آل رسول، ادامه داد.
در پی کشتار یزد، نامهای تند و اعتراضآمیز منتشر کرد.
در تیرماه، هنگامی که طلاب در واکنش به تبعید او و دیگر علما دست به اعتراض زدند، با برخورد خشونتآمیز مأموران مواجه شدند.
عکس سید علی خامنهای
تبعید سید علی خامنهای
پس از تبعید به جیرفت، خامنهای را به کهنوج منتقل کردند؛ جایی که با وجود شرایط دشوار، فعالیتهای فرهنگی و سیاسیاش را ادامه داد.
در مهر ۱۳۵۷، با افزایش دامنه اعتراضات، به مشهد بازگشت. او با سخنرانیهای پرشور خود در مساجد و محافل مذهبی، به یکی از صداهای اصلی انقلاب در مشهد تبدیل شد.
وقتی امام خمینی به فرانسه رفت، خامنهای از جمله کسانی بود که فعالانه خواهان بازگشت او شد و در راهپیماییهای اعتراضی حضور داشت.
در عاشورای ۱۳۵۷، او در یکی از مهمترین خطبههای خود، علیه رژیم پهلوی سخن گفت.
با پیروزی انقلاب، خامنهای راهی تهران شد و در تشکیل کمیته تبلیغات و شورای انقلاب شرکت کرد. در همان زمان، در تحصنها و انتشار اعلامیهها نیز نقش فعالی داشت.
پیروزی انقلاب و سید علی خامنهای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، امام خمینی شورای انقلاب اسلامی را تشکیل داد و درست روز بعد، شاه ایران کشور را ترک کرد. بعد از رفتن شاه و سقوط دولت بختیار، امام در ۱۲ بهمن از فرانسه به ایران برگشت.
در ۱۵ بهمن، ارتش اعلام کرد که در این قضایا بیطرف است و دولت موقت با رهبری مهدی بازرگان تشکیل شد. نهایتاً در ۲۲ بهمن، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
سید علی خامنهای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از انقلاب ۱۳۵۷، وی مسئولیتهای مهمی بر عهده گرفت: عضویت در شورای انقلاب، نمایندگی تهران در مجلس اول، امام جمعه موقت تهران از ۱۳۵۹، نماینده امام در شورای عالی دفاع، و رئیسجمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸). همچنین عضو حزب جمهوری اسلامی تا انحلال آن بود.
آیت الله خامنهای پس از انقلاب
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، آیتالله خامنهای به سرعت به مناصب کلیدی در نظام جدید جمهوری اسلامی منصوب شد. او عضویت در شورای انقلاب، امام جمعه تهران و نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی را بر عهده گرفت و نقش مهمی در بنیانگذاری ساختار سیاسی جدید کشور داشت.
عکس جذاب سید علی خامنهای
خامنهای عضویت در شورای انقلاب
خامنهای در آغاز انقلاب با عضویت در شورای انقلاب به نقش برجستهای دست یافت. شورای انقلاب به فرمان خمینی در آبان ۱۳۵۷ تشکیل و از ۲۲ دی ماه به صورت رسمی آغاز به کار کرد. وی با پیشنهاد مرتضی مطهری در دیماه وارد شورا شد و در تصمیمگیریهای مهم سیاسی و امنیتی سهم داشت. خامنهای در تمامی جلسات شورا عضو ثابت بود و در تیر ۱۳۵۸ به عنوان معاون امور انقلاب وزارت دفاع منصوب شد. همچنین عضو کمیسیون وزرای امنیتی و مسئول مرکز اسناد و سرپرستی سپاه پاسداران بود.
تاریخچه انتخاباتی خامنهای
در اسفند ۱۳۵۸، خامنهای از سمت سرپرستی سپاه پاسداران کنارهگیری کرد تا در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کند. با حمایت ائتلاف جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی، در اردیبهشت ۱۳۵۹ به عنوان نماینده پنجم حوزه تهران به مجلس راه یافت.
وی عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی بود، اما به دلیل فعالیتهای مستمر در جبههها، کمتر در جلسات مجلس حاضر میشد. پس از مجروحیت در تیر ۱۳۶۰، فقط در موارد معدودی در مجلس حضور یافت و در مهر همان سال با انتخاب به ریاست جمهوری، از مجلس کنارهگیری کرد.
ریاست جمهوری خامنهای
در سال ۱۳۶۰ و پس از کنار رفتن بنیصدر، سید علی خامنهای به عنوان دومین رئیسجمهور ایران انتخاب و به مدت دو دوره متوالی تا سال ۱۳۶۸ به این مسئولیت پرداخت. ریاستجمهوری او در دورهای همراه با جنگ ایران و عراق، تحریمهای بینالمللی و بازسازی کشور قرار داشت و در طول این زمان همکاری مستمری با رهبر وقت، امام خمینی، داشت.
خامنهای امام جمعه تهران
از ۲۴ دی ۱۳۵۸، خامنهای به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و طی بیش از چهار دهه بیش از ۲۴۰ نماز جمعه برگزار کرده است. دوره اول امامت او دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ بود که در این مدت ترور شد.
دوره دوم از آن زمان تا پیش از رهبری ادامه داشت و در سال ۱۳۶۳ نماز جمعه تهران بمبگذاری شد که ۱۴ نفر کشته و ۸۸ نفر زخمی شدند. دوره سوم امامت او از زمان رهبری آغاز شده و پس از توقفی از بهمن ۱۳۹۰، اولین نماز جمعه در خرداد ۱۳۹۸ برگزار شد.
ترور نافرجام سید علی خامنهای
در ۶ تیر ۱۳۶۰، در جریان سخنرانی در مسجد ابوذر تهران، بمبی منفجر شد و دست راست خامنهای به شدت آسیب دید. این حمله توسط سازمان مجاهدین خلق انجام شد. پس از درمان، او دوباره به میدان سیاست بازگشت و این حادثه به محبوبیت بیشتر او در میان نیروهای انقلاب کمک کرد.
ترور آیت الله خامنهای
در حالی که خامنهای در مجلس سخنرانی میکرد، بمبی منفجر شد که او را هدف قرار داد. این حادثه یک هفته پس از عزل بنیصدر رخ داد و چند روز بعد انفجار مرگباری در حزب جمهوری اسلامی روی داد.
بمب در ضبط صوتی جاسازی شده بود که نزدیک قلب او قرار داشت و انفجار باعث مجروحیت و بیهوشی او شد. پس از انتقال به بیمارستان، دست راست خامنهای از کار افتاد. گفته میشود سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان مسئول این ترور بودهاند.
رهبری جمهوری اسلامی ایران
با فوت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان، آیتالله خامنهای را به رهبری جمهوری اسلامی انتخاب کرد. در زمان رهبری او، ساختارهای سیاسی، نظامی، فرهنگی و اقتصادی ایران تغییرات مهمی را تجربه کردند. رویکردهای کلیدی رهبری شامل مقاومت در برابر فشارهای غرب، توسعه نفوذ در منطقه، پیشرفت برنامه هستهای و اقتصاد مقاومتی بوده است.
دوران ریاستجمهوری خامنهای
در دوره ریاستجمهوری خامنهای، نهاد ریاستجمهوری ساختاری ناکامل داشت و به همین دلیل او اقدام به تشکیل دفتر و کارگروههای مشورتی نمود. تصویب قانون اختیارات رئیسجمهور در سال ۱۳۶۵ موجب شد وظایف او شفافتر شود. او در موضوعات اقتصادی و تعیین وزرا گاهی با موسوی اختلاف داشت.
پس از پایان جنگ، تمرکز زیادی بر مذاکرات خارجی و مدیریت جنگ داشت و رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود. در عرصه سیاست خارجی، سفرهای متعددی به کشورهای منطقه و سازمانهای بینالمللی داشت و در حمایت از گروههای شیعی فعال بود.
در سفرهای استانی، مسائل اقتصادی و امنیتی را پیگیری میکرد. دوران ریاستجمهوری او همراه با توسعه سیاست داخلی و خارجی و مدیریت چالشهای جنگ و امنیت بود.
نقش خامنهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
در ۸ شهریور ۱۳۶۲، خامنهای به دستور خمینی، اولین اصلاحات اساسی را در ستاد انقلاب فرهنگی انجام داد و مسئولان اجرایی از جمله نخستوزیر، وزرای فرهنگ، آموزش عالی، ارشاد اسلامی و دو دانشجو به آن اضافه شدند.
با بازگشایی دانشگاهها و گسترش فعالیتها، آذر ۱۳۶۳ دومین اصلاح انجام شد و ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تبدیل گردید و رئیسجمهور به ریاست شورا منصوب شد. در سال ۱۳۷۵، در دوره رهبری خامنهای، سومین دوره شورا آغاز شد و او اعضای جدید را منصوب و بر اهمیت وظایف شورا تأکید کرد.
خامنهای و مجمع تشخیص مصلحت
در سال ۱۳۶۶، پس از بروز اختلاف میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در تصویب برخی لوایح، امام خمینی در ۱۷ بهمن تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام را تصویب کرد و سید علی خامنهای به عنوان اولین رئیس این مجمع منصوب گردید. او این مسئولیت را تا پایان دوران ریاستجمهوری خود بر عهده داشت.
رهبری سید علی خامنهای
پیش از درگذشت امام خمینی، حسینعلی منتظری به عنوان جانشین او انتخاب شده بود اما در ۶ فروردین ۱۳۶۸ توسط خمینی عزل و سپس استعفا داد. پس از وفات خمینی، در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ مجلس خبرگان رهبری، سید علی خامنهای را که رئیسجمهور بود، به رهبری موقت جمهوری اسلامی منصوب کرد. این انتخاب در شرایط بحرانی جنگ و فشارهای خارجی، نقشی کلیدی در ثبات نظام داشت.
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، پس از رحلت خمینی، مجلس خبرگان رهبری جلسه فوقالعادهای تشکیل داد و استعفای حسینعلی منتظری را تایید کرد. درباره جانشینی بحثهایی درباره رهبری شورایی یا انتخاب مرجع تقلید مطرح بود، اما توافق حاصل نشد.
نام سید علی خامنهای به عنوان رهبر فردی مطرح شد و هاشمی رفسنجانی از صلاحیت او دفاع کرد. نهایتاً ۶۰ نفر از ۷۴ عضو، با مخالفت خامنهای، وی را رهبر موقت انتخاب کردند. پس از اصلاح قانون اساسی و همهپرسی، وی به رهبر دائمی نظام منصوب شد.
ویژگیهای دوران رهبری سید علی خامنهای
- تقویت نهادهای نظامی بهویژه سپاه پاسداران
- توسعه حوزه نفوذ منطقهای ایران (محور مقاومت)
- تأکید بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب
- مواجهه با تحریمهای گسترده آمریکا و غرب
- حمایت از فناوری هستهای
- هدایت فضای فرهنگی با تأکید بر “انقلاب فرهنگی”.
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنهای
موضوع | جزئیات | موضوع | جزئیات |
وفاداری نظامی | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | زمینه فقهی | اصول فقه، تفسیر قرآن |
خدمت/شاخه نظامی | سپاه پاسداران، ستاد جنگهای نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا | تحصیلات حوزوی | درس سطح، درس خارج |
سالهای خدمت نظامی | ۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ | محل تحصیل | حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
فرماندهی/عملیاتها | فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتمالانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق | مرتبه حوزوی | آیتالله العظمی |
مرجعیت سید علی خامنهای
پس از درگذشت آیتالله اراکی در سال ۱۳۷۳، مرجعیت آیتالله خامنهای مطرح شد. برخی علما او را تأیید کردند، اما افرادی مانند منتظری و فضلالله نظر مثبتی نداشتند.
خامنهای در ۱۳۷۱ نخستین کتاب فقهیاش را نوشت و عنوان «آیتالله» برای او و رفسنجانی در رسانهها بهکار رفت، هرچند با انتقادهایی همراه بود. قانون اساسی شرط مرجع بودن رهبر را مطرح کرده بود، اما خمینی در سال ۱۳۶۸ اعلام کرد که اجتهاد و عدالت با تأیید خبرگان کافی است.
سید علی خامنهای رهبر ایران
طبق شاخص اکونومیست، حکومت خامنهای در دسته رژیمهای اقتدارگرا قرار دارد. او در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ جزو قدرتمندترین افراد جهان شناخته شد. گرچه برخی از نگاه منطقی و عملگرایانهاش سخن میگویند، منتقدان میگویند او خود را بینیاز از مشورت میداند و پذیرش اشتباه برایش دشوار است.
جایگاه خامنهای در جهان
تحلیلگرانی مانند کریم سجادپور خامنهای را قدرتمندترین رهبر خاورمیانه میدانند که با استفاده از نهادهای وفادار، قدرت خود را پنهانی اعمال میکند. او یکی از دشمنان آزادی رسانهها شناخته شده و در سال ۲۰۰۰، جزو ۱۰ دشمن اصلی آزادی بیان معرفی شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، قدرتی بیمهار به او اعطا کرده و دیوید والچنسکی نام او را در فهرست ۱۰ دیکتاتور زنده جهان، در جایگاه نهم قرار داده است. در فوریه ۲۰۲۴، شرکت متا حسابهای او را بهدلیل نقض مقررات مربوط به ترویج افراد خطرناک، مسدود کرد.
دیدگاههای اقتصادی خامنهای
خامنهای اقتصاد اسلامی را بر دو اصل بنا کرده: افزایش ثروت ملی و رفع محرومیت از طریق توزیع عادلانه. او در سال ۱۳۸۹ مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را معرفی کرد؛ اقتصادی که رشد دارد، ولی در برابر فشارهای جهانی مقاوم است و به مردم تکیه میکند. به باور او، جهش تولید ابزار اصلی برای بهبود اقتصاد، کاهش بیکاری، افزایش صادرات و رسیدن به استقلال اقتصادی است.
دیدگاههای نظامی خامنهای
خامنهای معتقد است که ایران باید توان نظامی خود را برای پیشگیری از جنگ افزایش دهد و حضور منطقهای و برنامه موشکی کشور را موضوعاتی غیرقابلمذاکره میداند. پس از ترور قاسم سلیمانی، او وعده انتقام سخت داد و بر لزوم پایان نفوذ آمریکا در منطقه تأکید کرد.
با اینکه او فتوا داده تولید و استفاده از سلاح هستهای شرعاً ممنوع است، برخی اسناد حاکی از وجود فعالیتهای پنهانی برای دستیابی به این نوع تسلیحات هستند که باعث نگرانی در اروپا شده است. خامنهای بارها بر استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرده، اما ایالات متحده اعلام کرده تصمیماتش را بر پایه این فتوا استوار نمیکند.
سیاست داخلی سید علی خامنهای
رهبری خامنهای با اصلاح قانون اساسی و انتخابات ریاستجمهوری آغاز شد. او رابطه خوبی با رفسنجانی داشت، اما با احمدینژاد دچار تنش شد. در دوره روحانی، پس از خروج آمریکا از برجام، خامنهای او را مقصر دانست. او واردات واکسن کرونا را ممنوع کرد و ساخت داخلی را ترجیح داد. در عین حال، از برخی تحقیقات علمی مانند سلولهای بنیادی حمایت کرده است.
سیاست خارجی سید علی خامنهای
خامنهای سیاست خارجی را مبتنی بر حمایت از مسلمانان و تقابل با نفوذ غرب میداند. او از گروههای مقاومت در منطقه حمایت کرده و سیاست ایران را ضدآمریکایی توصیف میکند. در مورد سوریه، عربستان را به مداخله متهم کرده و جانب دولت اسد را گرفته است. او همچنین آزار مسلمانان روهینگیا را محکوم کرده است.
خانواده سید علی خامنه ای
پدر سید علی خامنهای، سید جواد خامنهای، روحانی و مجتهد آذربایجانیتبار بود.
مادر ایشان، خدیجه میردامادی، از خانوادهای مذهبی اهل نجف و یزد محسوب میشود.
منبع اصلی درآمد خانواده به پدر تعلق داشت که این درآمد بسیار محدود بود.
در مصاحبهها، آیتالله خامنهای با اشاره به شرایط دشوار کودکی اظهار داشته است: «کودکی ما با رنج و زحمت گذشت. گاهی شبها شام نداشتیم… من لباسهای وصلهدار میپوشیدم.»
سید علی خامنه ای و پدرش
آموزش دینی سید علی خامنهای از چهار سالگی در منزل آغاز شد و پدرش، سید جواد خامنهای، نخستین معلم قرآن وی بود.
در زمان تحصیل در کلاس پنجم دبستان، مقدمات حوزه را در مدرسه سلیمانخان مشهد شروع کرد و بخشهایی از دروس را نزد پدرش فرا گرفت.
این دوره که مصادف با فعالیتهای نواب صفوی در مشهد بود، نقش مهمی در شکلگیری نگرشهای سیاسی او داشت.
سید علی خامنهای سپس دوره سطح حوزه را در مدرسه نواب گذراند و تا سال دوم دبیرستان به تحصیل ادامه داد.
سید علی خامنه ای بیوگرافی
از ازدواج اول سید جواد خامنهای، سه دختر به دنیا آمدند که متأسفانه درگذشتند.
پس از آن، وی با خدیجه میردامادی ازدواج کرد و صاحب چهار پسر و یک دختر شد.
برادران وی، سید محمد و سید هادی، از فعالان سیاسی و روحانی بودند.
سید محمد در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی مورد حمله تروریستی قرار گرفت اما زنده ماند.
خواهر ایشان، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در خیزش سال ۱۴۰۱ ایران از وی اعلام برائت نمود.
سید حسن، تنها برادر غیرروحانی خانواده، در وزارت نفت فعالیت دارد.
زندگی شخصی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای با دختر حجتالاسلام خجسته بافقی ازدواج نموده و چند فرزند دارد.
خانواده ایشان کمتر در رسانهها حضور دارند.
ایشان زندگی سادهای دارد و به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایرانی علاقهمند است.
همسر سید علی خامنه ای
در اوایل پاییز سال ۱۳۴۳، آیتالله خامنهای با خانم منصوره خجسته باقرزاده ازدواج نمود.
خانم خجسته در خانوادهای مذهبی و بازاری در مشهد بزرگ شده و فعالیت سیاسی رسمی نداشته است.
وی غالباً به ملاقات خانوادههای شهدا میپردازد.
تا به امروز هیچ تصویر رسمی از ایشان در رسانهها منتشر نشده است.
فرزندان سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای صاحب شش فرزند است؛ دو دختر با نامهای بشری و هدی و چهار پسر با نامهای مصطفی، مجتبی، مسعود (محسن) و میثم.
بچه های سید علی خامنه ای
بزرگترین پسر آیتالله خامنهای، سید مصطفی، در حال تحصیلات حوزوی میباشد.
سید مجتبی دارای سابقه شرکت در جبهههای جنگ ایران و عراق بوده و روابط نزدیکی با بسیج و سپاه دارد؛ وی یکی از گزینههای احتمالی برای مقام رهبری است.
سید مسعود (محسن) عضو جامعه مدرسین قم بوده و عمدتاً به جمعآوری خاطرات پدر و مدیریت سایت ایشان میپردازد.
آیتالله خامنهای فرزندان خود را از فعالیتهای اقتصادی و تصدی مناصب حکومتی منع کرده است.
پسران سید علی خامنه ای
۱. مصطفی خامنهای
سید مصطفی خامنهای، متولد دهه ۱۳۴۰، روحانی و مدرس حوزه علمیه قم است.
وی در حوزه مسائل فرهنگی و دینی فعال بوده و شخصیت کمحاشیهای دارد.
بر اساس گفتهها، او از نظر تفکر و رفتار بیشترین تطابق را با پدر خود دارد.
۲. مجتبی خامنهای
سید مجتبی خامنهای، متولد حدود سال ۱۳۴۸، روحانی و از چهرههای برجسته میان فرزندان آیتالله خامنهای است.
او در برخی محافل سیاسی بهعنوان گزینهای محتمل برای جانشینی رهبری جمهوری اسلامی شناخته میشود.
همسر ایشان دختر غلامعلی حداد عادل میباشد.
۳. میثم خامنهای
میثم خامنهای پژوهشگر حوزه علوم انسانی میباشد.
وی در فعالیتهای سیاسی کمتر حضور دارد و بیشتر در زمینههای فرهنگی و تحقیقاتی شناخته شده است.
۴. مسعود خامنهای
مسعود خامنهای فاقد فعالیت رسانهای و سیاسی بوده و بیشتر در محیطهای خصوصی و غیررسمی حضور دارد.
خانه سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در خانه سازمانی بیت رهبری واقع در مرکز تهران اقامت دارد.
این محل که شامل محل سکونت، دفتر کار و مکان برگزاری مراسم رسمی ایشان است، در چهارراه خیابانهای ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان قرار گرفته است.
ساختمانها ساده و فاقد تزئین بوده و دارای اتاقهای متعددی با دکور ساده هستند.
خانه سید علی خامنهای در پاستور
پیش از سال ۱۳۶۰ و تصدی مقام رهبری، آیتالله خامنهای در خانهای باغدار در خیابان پاستور ساکن بود.
بیت رهبری تحت نظارت و حفاظت سپاه حفاظت ولی امر قرار دارد و به خاطر ملاحظات امنیتی، دسترسی به جزئیات داخلی این مجموعه محدود است.
ثروت سید علی خامنهای
بر اساس اظهارات مسئولان سابق بیت رهبری، آیتالله خامنهای زندگی سادهای دارد و حقوق دریافت نمیکند.
هزینههای زندگی وی عمدتاً از نذورات مردمی تأمین میشود و سطح زندگی ایشان پایینتر از متوسط جامعه است.
برخی منابع دارایی وی را ناچیز و ساده توصیف کردهاند، اما برخی خبرگزاریها مدعی مالکیت داراییهایی به ارزش حدود ۲۰۰ میلیارد دلار هستند.
طبق گزارش رویترز سال ۲۰۱۳، وی کنترل داراییهایی در حدود ۹۵ میلیارد دلار را داراست که بیشتر توسط ستاد اجرایی فرمان امام مدیریت میشود.
این ستاد از طریق مصادره اموال مردم و اقلیتهای دینی داراییهای قابل توجهی به دست آورده و بخش عمده ثروت کشور در اختیار نهادهای وابسته به دفتر رهبری است.
در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان که یکی از این نهادهاست، درآمد و سود هنگفتی داشت و درخواستهایی برای شفافیت مالی دفتر رهبری مطرح شده است.
ستاد اجرایی فرمان امام همچنین اقدام به خرید سهام بانکها و شرکتهای بزرگ کرده است.
تحصیلات آیت الله خامنه ای
سید علی خامنهای آموزشهای دینی خود را از سن یازده سالگی در حوزه علمیه مشهد شروع نمود.
او در سطوح مقدماتی و سطح حوزه، شاگرد اساتیدی همچون پدرش، شیخ هاشم قزوینی و آیتالله میلانی بود که در شکلگیری مبانی فکری و علمی او نقش کلیدی داشتند.
تحصیلات سید علی خامنه ای
تحصیلات : حوزه علمیه قم (۱۹۵۸-۱۹۶۴)، حوزه نجف (۱۹۵۷-۱۹۵۸)
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای در سال ۱۳۳۶ شمسی به قم مهاجرت کرد تا تحصیلات حوزوی خود را ادامه دهد و از اساتید برجستهای همچون آیتالله سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی بهرهمند شد.
پس از بازگشت به مشهد در سال ۱۳۴۳، وارد عرصه تدریس و فعالیتهای سیاسی شد.
با وجود نداشتن تحصیلات دانشگاهی رسمی، وی در زبانهای عربی، انگلیسی و اردو مهارت دارد و به ادبیات و شعر علاقهمند است.
در حوزه، عنوان «آیتالله» را کسب کرده و پس از درگذشت آیتالله اراکی در دهه ۷۰، به عنوان مرجع تقلید توسط برخی نهادهای جمهوری اسلامی شناخته شد.
ترجمههای سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای آثار متعددی در زمینههای دینی، فرهنگی و اجتماعی به رشته تحریر درآورده و ترجمههایی از عربی به فارسی ارائه کرده است. از کتابهای معروف او «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «پرتویی از نهجالبلاغه» هستند. وی همچنین همواره نقش فرهنگ را در سیاست برجسته میداند.
آثار و تالیفات سید علی خامنهای
برخی آثار وی عبارتاند از
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
- پرتویی از نهجالبلاغه
- در محضر قرآن
- ترجمه کتابهایی چون:
- المستقبل لهذا الدین اثر سید قطب
- صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آلیاسین.
تدریس سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای از زمان حضور در مشهد به تدریس علوم دینی پرداخت و در مراحل اولیه به آموزش درسهای عالی حوزه مانند رسائل، مکاسب و کفایه مشغول بود.
پس از انقلاب و در دوران ریاستجمهوری، به تدریس تفسیر قرآن روی آورد. از سال ۱۳۶۹ تدریس خارج فقه را آغاز کرده و هماکنون مباحثی چون جهاد، قصاص و مکاسب محرمه را تدریس میکند، که کلاسهایش حدود ۵۰۰ نفر شرکتکننده دارد.
ادبیات سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای علاقهمند به شعر و ادبیات است و از کودکی با سبکهای ادبی آشنا شده است. او به مطالعه رمانها و آثار جهانی ادامه داد و زبان فارسی را زبان انتقال فرهنگ، دین و تمدن میداند که باید حفظ شود. در سال ۱۳۹۸، نسبت به آسیب دیدن زبان فارسی ابراز نگرانی کرد و از صداوسیما خواست که در استفاده از واژگان خارجی محتاط باشد.
شعر آیت الله خامنهای
در مشهد، خامنهای عضو انجمنهای ادبی فردوسی و فرخ بود و اشعار خود را مینوشت. او دفتر شعری به نام «سفینه غزل» داشت که در آن سرودههای جدیدش را ثبت میکرد. این دفتر توسط ساواک ضبط شد و دیگر به او بازنگشت. تخلص شعریاش «امین» بود و نمونهای از اشعارش موجود است.
دیدار شاعران با رهبر
نشستهای رمضانی شاعران با خامنهای، از دوران ریاستجمهوری او آغاز شده و در دوره رهبری نیز ادامه یافته است. در این جلسات، شاعران از کشورهای مختلف شعرهایشان را میخوانند، گاهی به زبان مادری و گاهی با ترجمه فارسی. با وجود تکرار سالانه، برخی این محافل را فرمایشی و یکطرفه توصیف میکنند.
شایعات در خصوص سید علی خامنهای
در برخی گزارشهای منتشرشده طی سالهای اخیر، به وضعیت سلامت آیتالله سید علی خامنهای اشاره شده است.
بهطور خاص، در سال ۲۰۱۰، گزارشی منتشر شد که ادعا میکرد وی به نوع نادری از سرطان خون مبتلاست.
این گزارش تاکنون از سوی منابع رسمی تأیید یا تکذیب نشده و اطلاعات موثقی در این زمینه در دست نیست.
سید علی خامنهای سرطان پروستات
در اسناد رسانهای مربوط به وضعیت سلامت آیتالله خامنهای، در سال ۲۰۱۵ گزارشی منتشر شد که از ابتلای وی به سرطان پروستات در مرحله چهارم حکایت داشت و مدت عمر او را کمتر از دو سال پیشبینی میکرد.
در سال ۱۳۹۹ نیز خبری در شبکه اجتماعی توییتر منتشر شد مبنی بر وخامت حال رهبر جمهوری اسلامی و لغو دیدار رسمی با رئیسجمهور؛ این ادعا از سوی نهادهای رسمی رد شد.
در شهریور ۱۴۰۱، منابعی گزارش دادند که وی پس از عمل جراحی بستری شده است.
با وجود انتشار تصویر حضور او در یک مراسم مذهبی، روزنامه نیویورک تایمز با استناد به برخی شواهد ظاهری، از جمله عدم توانایی در نشستن طولانی، صحت این شایعات را تأییدشده تلقی کرد.
دست راست سید علی خامنهای
در ۶ تیرماه سال ۱۳۶۰، سوءقصدی علیه آیتالله سید علی خامنهای صورت گرفت که منجر به جراحات شدید در ناحیه سینه، کتف و دست راست شد. طبق گزارشهای رسمی، نتیجه این حادثه، فلج شدن دست راست ایشان بهصورت دائمی بوده است.
وضعیت جسمانی سید علی خامنهای
جراحی پروستات آیتالله خامنهای در سال ۱۳۹۳ از جمله معدود مواردی بود که دفتر رهبری بهصورت رسمی به آن اشاره کرد.
برخلاف رویه معمول در عدم انتشار اخبار مربوط به وضعیت سلامت رهبران جمهوری اسلامی، این موضوع با اطلاعرسانی عمومی همراه شد و بهعنوان نوعی مدیریت افکار عمومی و تقویت اعتماد عمومی تحلیل شد.
⏬مقالات پیشنهادی⏬